Poeşéi

(quêrta pêrt)

Casella di testo: Porta Brenoun ! (*)

Quand i Romàn în gnù per fundèr, Rèz,
al Cròstel l’éra mia dòve l’é adès,
mò pera che ’l sò lèt al fòs in mèzz
dal Còrs ed G-èra. Al travérsèven spèss

di Légionarì e di só caporioun
per parlèr cum al càp di Gàì: Brenoun:
perchè j éren i Gài che dève'n al man
per fèr al strèd trasèdì da i Romàn!

Naturalmeint, in dal quartér di Gài,
gh’éra anca dal... galèìnì! e i pìò bagai
gh’mdèven anch per... s-pnèr e fèrés s-pnèr.

Guardè che forsa gh’à la tradisiouin!
Perfin ìncòo, in cìrconvallasioun
in fònda da cla strèda, as pòl catèr,
spécialmeint in istè,
dal… pulastrì s-pnadóri e... di arzân s-pnè!

                                                           Enzo Rozzi

(*) Dal léber:

 ''Stôri Arzàni''

 (Bizzochi Editore)

Casella di testo: La fundasiòun Rèz (*)

Da Mòdna a Pèrma l' éra strèda etrósca,
mó pér la gìnt dal teìmp l’éra tròp brósca!
tóta un só e zò che per cavai e bò
éren fadighi gròsi, e per i só

padroun éren ’na mócia de spaveint,
perchè tròp bòsch a fèven paraveint
a bandi, schièv scapè... insòma ’d la gint
da tgnir luntan dal strèdi. Come gnint,

Marco Emilio l’à vést cun un ucèda.
L’à dét: « Ché ’gh dòm una bèla taièda! »
L’à fat tòr agli amzuri, e în rivè, in mèz,

al Cròstel (’gh vriva un fiòm per la sìtè!
e ’l Cròstel l'é còl ch’éra capitè!)
e in la só sponda a l’à fundè Rèz!

                                                    Enzo Rozzi

(*) Dal léber:

 ''Stôri Arzàni''

 (Bizzochi Editore)

Casella di testo: Richin al straser  (*)

Al gleva semper per tot 'na bona parola     
 al scarseva, al zugheva, al canteva.            
 o-al cunteva 'na fola.                          
 Però naseva un dòbi che-l-feva penser;
 che-l so reder, o 'l-fér reder
 recitee per mester , Dio sol sa
 col cagh doveva coster .
 A la matena-l partiva prest, as deva da fer,
 per vender, cumprer, barater,
 ma-1 dop mesdé, pian pianen,
 al cambieva umor, per aver abusee
 ed trop quarten 'd-ven.
 In dal sot sira al torneva indre
 zaquee a pansa in su,
 sul cianfrusagli catedi su.
 Quacee la facia da un capei 'd-paia,
 quasi al svergognés come-l fos 'na canaia:
 Sighevel, pensevel, dormivel? 
 ma! sol lo e-1 Pedreteren
 i saieven dal soo inferen!
 Forse-l fogheva i ricord d'un brot spavent,
 quand per dover vers la Patria,
 in dal stès moment
 la pers una gamba e per poch anch un occ.
 Decoree con un tetol
 quater paroli e promès 'na pension:
 "na vera miseria 'd-soportasion ".
 Forse-l penseva a la so cavalena
ch-la steva impee apena apena,
impicheda-l stanghi dai finiment;
l'era tresta e megra stleda,
senseter anca lee la gheva a dos quel,
la feva tripas dentr-a-un quadrèl.
Al dover ubidiensa vers al padron,
pian pianen istintiva con un dietrofront
la torneva vers cà, pò las fermeva davanti-l porton,
silensiosa pasiinta cun i'occ strech
come s-la fos in meditasion,
squasand sol la cóva, per smarir i moscon.
Per al ripos, la speteva-l so turen:
la speteva Richin cas liberes dai penser, o dai fom dal ven,
dòp fìnalment al gh-deva la mola
e per le vreva dir zaqueres in d' la paieda in dal so stalen.

                                                                               Sergio Subazzoli

(*) Dal léber:

"Quand al dialét l'era

'l pan di povrét "

ed Sergio Subazzoli

Casella di testo: Al profum dal pan cot  (*)

Quand a feven al pan in cà
impastè in dia spartora,
che masnèven cun la mola
la farèina da sdasêr,

al gramleven cun al man.
A impastèr l'era l'asdôra
cla s'alveva su bonôra
per sfornerèl in dal mesdé.

Fat al pan e mes alvèr
a ghera al fóren da scaldèr,
agh bruseven di ramagn
fin a tant c'an gniva bianch.

Dop un pò cl' era infornè,
al mandeva na fragransa
un profùm, un odorèin...!
che as sintiva da luntan.

A scosteven un pò al ciondôr,
per guarder a che punt l'era
e pu al cavèven in dla panera
bèin quacé cun un buràs.

Fin che al foren l'era cheld,
inforneven na gradèla
d'ùva bianca, la più bèla
l'ùva sèca da invernèr.

Quand andeven a ca a disnèr
a mesdé, in dal tèimp dal nôs
pan e nôs, magnèr da spôs
la pietansa di povrèt...!

Pan d'un dé e vèin d'un an..
Frèsch cme ùna ed desdôt an.

                                            Valentino Bertani

(*) Dal léber:

 ''Strèla matutèina''

 (editōr Cmûn 'd Albinèa)

Têrsa pêrt

Rôba 'd cà nôstra

Quînta pêrt