Al Palâs dal Cmûn

 

Per chî an al saiès mìa al Municépi o Palâs dal Cmûn ed Rèz l'é a mezdé ed la piâsa principêla ed la sitê, dedichêda a Camillo Prampolini ciamêda, pió a la bòuna, Piâsa Grânda.

 

La só stôria

 

Ind al 1409 l'é dvintê sgnōr ed Rèz al marchèiş Nicolò II d' Este sgnōr ed Frêra, che al decéd 'na grôsa arnuvêda dal Palâs dal Cmûn d' alōra, al Palâs dal Mûnt dal dé d'incō, per fêregh la só cà.

Ind al 1414, (la dâta l'é sculpîda in un blôch ed sâs ed côch ind la pêrta a dréta ed la vôlta ed véia Farini) a s' é cumincê i lavōr e ind al 1434, dôp la costrusiòun dal vôlti insém a véia Farini e véia 'd la Crōş Biânca, as'é tgnû la préma riuniòun dal Cunséli ind al nōv Palâs da Cmûn. Per abitódin, e cme documentê ind al 1461, a sèmbra che sìa stê druvê, pr' al riuniòun dal cunséli, ânca la lôgia d'ed fōra. J urganîşem ed la Comunitê bandunê al ''vèc palâs'' a 's în spustê ind al ''palâs d'ed sōver'' ciamê acsé perchè, ind la piâsa, al palâs l'é ind la pêrta vêrs al muntâgni ed Rèz e dòunca ind la pêtra ''êlta'' ed la piâsa. Dôp, al spustamèint l' à interesê ânca l' Archévi ed j ât dal Cmûn, ch' l' êra ind la Tòra ed l' Arlòj, e ch' lè stê spustê in 'na nōva tòra: la Tòra dal Burdèl,  fâta a pôsta ind al 1490 só un progèt ed l' architèt Girolamo Casotti.

La facêda dal Palâs dal Cmûn, inrichîda da un pôrdegh a trèi archêdi cun i pilâster a dû a dû, l' é stêda arfâta ind al 1774 insém a un disègn dal bulgnèiş Ludovico Bolognini: sòt al curnişòun dal tèg a gh'è al stèma dal Cmûn.

Soquânti sêli dal Palâs în dubêdi da afrèsch in stîl Setsèint e pitûri ed l' Otsèint.

Ind la sêla ed l' archévi duchêl,  tirê só sèimper ind al 1774 da Ludovico Bolognini, al 27 dicembre 1796  a s' în riunî i rapreşentânt dal sitê lébri ed Rèz, Mòdna, Bològna e Frêra per dichiarêr la costitusiòun ed la Repóblica Cişpadâna, e al 7 de znêr dal 1797  a s'é siēlt  cme stindêli i trî culōr vèird-biânch-ròs che, ind al 1848, în dvintê la Bandêra nasionêla ed l' Itâlia.

Al 25 setèmber 1859 l'é stê elèt Luigi Ancini al prém di câp ed l'aministasiòun (da dôp al sgnuréi al dé d' incō) che în stê 49 dóve 26 în stê i séndech, 10 în stê i cumisâri prefetési, 9 în stê i pro-séndech e 4 în stê i podestê (guêrda ché l'elèinch di nòm).

Adèsa in sté sêla, ciamêda Sêla dal Triculōr, a 's tîn al riuniòun dal Cunséli  e l'é druvêda cme sêla di ricevimèint ind al grôsi ucaşiòun.

Stèma dal Cmûn (1)

Al Palâs dal

Cmûn (2)

Sêla dal Triculōr (2)

Fôto:

(1) Wikipedia.it

(2) G.M. Codazzi