I Meltajê cun i faşō |
Còl ch' égh vōl:
per la sfòja per 4 persòuni 2 ōv 200 gr ed farèina 00
p'r al brôd 600 gr ed faşō burlôt frèsch o 300 gr ed faşō burlôt sèch 1 patâta mia grôsa gnân céca 1 sigòla biânca 1 gâmba 'd sèler 1 carôtla pèiver se 'l piêş sêl còl ch'égh và
p'r al sufrét 1 cucêr 'd arbòuni tridêdi 1 spîgh 'd âj ½ bicēr 'd ôli bòun 'na nōşa 'd butēr 1 cucêr ed cunsêrva 'd pomdôr
Preparasiòun Preparê la sfòja cm' al sôlit, quând l'é prûnta da tajêr arvujêla só e tajêla a lésti 'd un centémeter cme p'r al tajadèli a sót dôp tajêli ed travêrs in dō o trèi pêrti. I faşō a vân més a bòjêr in dimòndi âcva mia salêda cun al sèler, carôtla, e sigòla. Se i faşō che vînen druvê în sèch bişogna mètri in âcva tèvda la sîra préma. Pó 's cōşen cme quî frèsch, i frèsch în prûnt in 'n' ōra, per quî sèch l'é necesâri ardupiêr al tèimp. 'Na vôlta côt i faşō 's pōl zuntêr al sêl. Pó 's tōş da pêrt un quêlch mès'c ed faşō, al patâti e j udōr e 's trîda al tót int al pasaverdûri per fêr dvintêr al brôd fés. La quantitê ed faşō pasê dipènd da i góst: se 's preferés 'na mnèstra fésa la srà di pió che la quantitê di faşō intēr. Intânt, a pêrt, as prepêra un sufrét cun arbòuni, âj, ôli, un pô 'd butēr, cunsêrva 'd pomdôr, quând al sufrét l'é prûnt a's zûnta al brôd di faşō e 's lêsa bòjer incòra per 15/20 minût pó 's zûnten i faşō intēr tgnû da pêrt. Rivê a sté pûnt a 's pōlen zuntêr i meltajê: vân butê dèinter int al brôd buiĵnt, s' l'é pâsta frèsca în asê 3-4 minût se 's drōva ed la pâsta sèca al tèimp ed cutûra al srà pió lòungh. L'é bèin finîr la cutûra quând la pâsta l'é incòra un pô al dèint, perché cla mnèstra ch'é la dēv èser lasêda arpunsêr ânca 'na mèz'ōra préma 'd èser servîda. Difâti sté piât l'é bòun tèved cun un gòs 'd ôli in sém e 'na bòuna spulvrêda ed Grâna radû.
Curioşitê e cunséli I meltajê în un gèner ed pâsta carateréstica 'd la cuşèina emiliâna rumagnōla, i meltajê în perfèt per un prém piât bèl da vèder e bòun da magnêr. 'Na vôlta ēren utgnû da j avâns ed la preparasiòun dal tajadèli, per la precişiòun, da l'ōrel ed la sfòja, per còst as trât de pcòun ed pâsta a l'ōv che 's fân nutêr per la fōrma, l'amzûra e 'l spesōr. Generalmênt servî e gustê cun 'na mnèstra 'd faşō, i meltajê a pōlen èser fât cun tânti risèti: cun spârez o i fiōr 'd sóca, i sîş o pumdorèin, cun verdûra o mlanzâna, cun i faşō e côsi o pès. 'Na vôlta quând l'ôli l'ēra trôp chêr, as fêva al sufrét cun pansèta o lêrd inchi tèimp là in quêşi tóti 'l faméj cuntadèini as masêva al nimêl, per còst lêrd e pansèta a gh'ēren sèimper e 's druvêven p'r al cundimèint. Incō 's drōva despès fêr al sufrét cun ôli e butēr, sèinsa pansèta o lêrd. 'Na vôlta a 's inribustîva al savōr de sté mnèstra cun al zuntêr al brôd l'ôs dal persót, s' al gh'ēra, o soquânti còdghi e perfîn gròsti 'd Grâna. Int la faméja cuntadèina la pâsta e faşō la gnîva fâta óna o dō vôlti la stmâna e in soquânt pôst la gnîva purtêda, dèinter in un sestòun cun tègia e piât, a ch' j òm che lavurêven in campâgna. L'é un piât ch' al piêş a tót. A gh'é 'd quî che int al brôd cun i faşō, int al pôst di meltajê, ed la pâsta dûra o dal rîş a preferésen mètrégh di pcòun ed pân dûr. Còsta l'é 'n' ereditê ed quând in séma 'l têvli an gh' ēra mia la bumndânsa dal dé 'd incō. Per preparêr sté sópa gustōşa cun i faşō as fà 'l brôd cme còl 'ed la risèta. As égh cōş dèinter al pân per 20 minût cîrca, sōl a la fîn a s' égh dà 'l savōr cun 'na quêlch fòja 'd başélich frèsch, un pô 'd arbòuni e un cucêr 'd ôli bòun. As vîn avèir acsé 'na mnèstra fésa dimòndi che in séma égh và zuntê dal bèli manêdi ed Grâna radû. I meltajê cun i faşō, che 'd istê as mâgnen tèved, în bòun ânch al dé dôp.
E... bòun aptît! |