Al Busilân e la Brasadèla

 

Còl ch' agh vōl per 4 persòuni:

 

800 gr ed farèina

200 gr ed sócher

150 gr ed butêr

4 ōv

'na bustèina 'd alvadōr per dōls

½ bicêr schêrs ed lât

½ bicirîn da liquōr 'd anişèta

al necesâri ed sócher granî

al necesâri ed sêl

 

Preparasiòun.

Fê desfêr al butêr a bagnmarìa, impastêl cun la farèina, i quàtr ōv mēno 'na bâla, al sócher, la scôrsa dal limòun radûda sèinsa al biânch, la bustèina 'dl' alvadōr , al lât, l' anişèta e un psigôt ed sêl, fîn a utgnîr, dôp 10 minût, un impâst tót cumpâgn e asê pastōş.

 

Per fêr al busilân

Imbutirêr e impanêr la piâstra dal fōren e vudê l'impâst in môd ed fêr n'a grôsa ''S''

 

Per fêr la brasadèla

Imbutirêr e impanêr la piâstra dal fōren, metîgh al cèinter 'na tâsa da lât scaravultêda cun al d'ed fōra imbutirê. Dintōrna a la tâsa vudê, in rotònd,  l'impâst e unî bèin l'inési cun la fîn.

 

Per tót dû.

Spenlê cun la bâla ed l'ōv armêşa tót al dedsōver. Spulvrê, a piaşèir, cun al sócher granî, pó infilê al tót ind al fōren, préma scaldê, a 150°, fêl cōşer subét a fōgh moderê pó a 200° per 30 minût in tót.

A vân magnê frèd e tajê a fèti per travêrs insupê in un bicêr ed Malvaşia dôlsa de Scandiân, o a la matèina cme clasiòun cun al lât, o cme brènda per chi ragâs.

 

Curioşitê.

L'é 'na risèta a la bòuna 'd un dōls dal j urégin dimòndi antîghi, cun dō fatûri òna al ''busilân'' fât a ''S'' e cl' êtra la ''brasadèla'' (dōls ed Pâsqua) rotònda cun al bûş int al mèz.

 

Al busilân

Mìa tânt tèimp fà al gníva vindû da j ambulânt e l'êra fât insém a 'na rişèta ed l'Otsèint ed Leopoldo Bigi. L'urégin dal nòm de sté dōls an 's cgnòs mìa. Imparentê cun al ''buccellato'' tuscân, da dóve, fōrsi, a deşvîn al nòm sitadèin dal ''busilân''.

Ind al Bâsa al vîn ciamê ''balsòn'', sté nòm al pré deşgnîr, cme al dîş Attiglio Neri ind al só ''Vocabolario del dialetto modenese'', da ''pain de bendson'' (pân ed la bendisiòun) perchè un tèimp al dòni, ind al dé dal sâbet Sânt, a gh'îven l' uşânsa ed fêr bendîr in cēşa sté dōls a la bòuna, opòr, cme a sustín ed diêter, da ''paine de son'' ( pân ed   ròmel) perchè 'na vôlta al gníva fât cun la farèina mìa şdasêda.

Ind al 1300 a gh'êra l'abitódin ed regalêrel a la corporasiòun di frêra e 'd j urèves ind la fèsta dal lōr sân: Sânt'Alò al prém ed dicèmber.

 

La brasadèla

Fîn almēno al 1920 ind la Diocésa a gh' êra l'uşânsa che in Dôm, sōl la domènica ed la Pâsqua rōşa per i ragâs e ragasōli dal Comûn che dêven la crèişma e al lunedé dôp per quî 'dla muntâgna e quî 'dla Bâsa, agh gnîva regalê la brasadèla.

La gnîva ciamêda acsé perchè gh'êra l'uşânsa che quî ch'îven dê la crèişma, e in cól dé lé andêven a catêr i parèint, la purtêven infilêda in un brâs.

In chi dû dé lé Piâsa Grânda l'êra pîna ed banchèt che vindîven, in pió dal curunsèini, ruşâri e librèt da mèsa ânca sté brasadèli.

 

E... bòun aptît!

Busilân

Brasadèla